"Netten brüte maaş hesaplama", çalışanın eline geçen net maaş miktarından yola çıkarak, işverenin bu maaşı sağlamak için katlandığı toplam maliyeti yani brüt maaşı hesaplama yöntemidir. Bu işlem, özellikle işverenler ve insan kaynakları profesyonelleri için büyük önem taşır. Aynı zamanda çalışanların maaş tekliflerini değerlendirirken bilinçli karar vermelerine yardımcı olur.
Net maaş, çalışanın bankaya yatan gerçek tutarıdır. Ancak brüt maaş, çalışanın ücretinden önce SGK primleri, işsizlik sigortası, damga vergisi ve gelir vergisi gibi yasal kesintilerin yapılmadığı tutardır. Bu nedenle:
| Kriter | Net Maaş | Brüt Maaş |
| Kesintiler Uygulanır | Evet | Hayır |
| Bankaya Yatan Tutar | Evet | Hayır |
| İşveren Maliyeti | Hayır | Evet |
| SGK ve Vergi Dahil | Hayır | Evet |
Netten brüte hesaplama, genellikle çalışan maaşlarının teklif süreçlerinde veya bordro sistemlerinde kullanılan teknik bir işlemdir. Bu hesaplama yönü, netten brüte doğru yapıldığında tüm kesintilerin geriye doğru uygulanması gerekir.
Net maaşı bilinen bir çalışanın brüt maaşı hesaplanırken, çeşitli yasal kesintiler net maaş üzerinden geriye doğru uygulanır.
Brüt Maaş = Net Maaş / (1 - Toplam Kesinti Oranı)
Örneğin, %30 toplam kesinti oranı varsa:
Brüt = 15.000 TL / (1 - 0,30) = 21.428 TL
2025 yılında çalışan maaşlarında uygulanacak olan temel kesinti oranları aşağıdaki gibidir:
| Dilim Aralığı | Oran |
| 0 - 110.000 TL | %15 |
| 110.001 - 230.000 TL | %20 |
| 230.001 - 580.000 TL | %27 |
| 580.001 - 3.000.000 TL | %35 |
| 3.000.001 TL ve üzeri | %40 |
| Kesinti Türü | Oran |
| SGK İşçi Primi | %14 |
| İşsizlik Sigortası | %1 |
| Damga Vergisi | %0,759 |
Bu oranlar, çalışanın brüt maaşı üzerinden alınır ve her ay bordroda gösterilir.
Birçok web tabanlı araç, net maaşı brüt maaşa çevirmede kullanıcı dostu arayüzler sunmaktadır.
Şu anda e-Devlet üzerinden doğrudan netten brüte maaş hesaplaması yapılamamaktadır. Ancak SGK hizmet dökümünüzden net maaş ve prim ödemelerinizi görüntüleyebilirsiniz.
Net maaş üzerinden brüt maaş hesaplanırken, bazı yaygın hatalar ciddi farklara neden olabilir. Bu tür hatalardan kaçınmak, hem işveren hem de çalışan açısından önemlidir.
En yaygın hata, yalnızca SGK primlerinin dikkate alınmasıdır. Oysa:
gibi tüm detaylar hesaba katılmalıdır.
Yıllık gelir arttıkça vergi dilimi de yükselir. Yılın başında yapılan hesap, yıl ortasında geçerli olmayabilir. Bu yüzden dinamik hesaplama sistemleri tercih edilmelidir.
İşverenler için maaşların doğru hesaplanması sadece bordro doğruluğu değil, aynı zamanda toplam işçilik maliyetinin hesaplanması anlamına gelir.
Brüt maaş:
ile birlikte işverene gerçek maliyeti yansıtır. Bu yüzden net maaş üzerinden değil, brüt bazlı maliyet hesapları yapılmalıdır.
Yanlış maaş hesaplamaları:
Çalışanlar da maaş tekliflerini değerlendirirken sadece net maaşa değil, arkasındaki brüt yapıya bakmalıdır.
Bazı işverenler net maaş üzerinden teklif sunar, bazıları ise brüt maaşla. Çalışan, teklif edilen net maaşın arkasındaki brüt değeri bilerek:
Özellikle:
brüt maaş üzerinden yapıldığından, netten brüte çevrim yapılmadan hak kaybı yaşanabilir.
Serbest çalışanlar (freelancer), netten brüte maaş hesaplama yöntemlerini kullanırken bazı farklarla karşılaşır.
Serbest meslek erbabı, kazançlarını Serbest Meslek Kazancı Beyannamesi ile bildirir. Burada:
gibi unsurlar brüt üzerinden hesaplanır. Dolayısıyla net kazançlarını belirlemek için önce brüt geliri tahmin etmeleri gerekir.
Serbest çalışanlarda:
2025 yılında Türkiye’de asgari ücret net 17.002 TL olarak belirlenmiştir. Bu net maaş üzerinden yapılan hesapla brüt değer yaklaşık olarak şöyledir:
| Kategori | Tutar |
| SGK İşçi Payı | 2.309 TL |
| İşsizlik Sigortası | 164 TL |
| Damga Vergisi | 170 TL |
| Gelir Vergisi | Muaf |
| Brüt Maaş | 20.045 TL |
2022’den itibaren AGİ kaldırılmıştır. Ancak bazı firmalar hâlâ sosyal yardım, yol veya yemek desteği sağlayarak brüt maaşı fiilen artırmaktadır.
Maaş hesaplamalarında işveren ve çalışanın yasal güvenliğini sağlayan temel yasalar bulunmaktadır.
Bu kanuna göre işveren:
5510 sayılı SGK kanunu:
gibi brüt bazlı yükümlülükleri içerir. Net maaş üzerinden hesap yapmak bu nedenle yasal olarak geçerli değildir.
Yukarıdaki formüle göre: Brüt = Net / (1 - Kesinti Oranı). Kesinti oranı yaklaşık %30’dur. 15.000 TL net maaş için brüt maaş yaklaşık 21.428 TL olur.
Net maaşla brüt maaş arasında %30-40 fark olabilir. Bu fark tazminat ve vergi hesaplamalarında önemlidir.
Vergi dilimi yıl içinde arttıkça, aynı net maaş için daha yüksek brüt maaş gerekebilir.
Evet. Daha yüksek vergi diliminde aynı neti almak için daha fazla brüt gerekir.
Stopaj, KDV, muhasebe kesintileri dahil edilerek özel yazılımlar veya muhasebeci desteğiyle hesaplanmalıdır.
Güncel vergi oranlarıyla manuel hesaplama ya da SGK uyumlu yazılımlar kullanılması önerilir.
Netten brüte maaş hesaplama, hem işverenin maliyet analizleri hem de çalışanın hak kaybını önlemesi açısından kritik bir beceridir. 2025 yılı verileriyle desteklenen bu rehber, doğru hesaplama için size temel bilgileri sundu. Unutmayın: